نَمیدَن برای ستایش پرودرگار

نماز جمعه

س 606: نظر جنابعالی درباره شرکت در نماز جمعه با توجه به اینکه در عصر غیبت حضرت حجت(عجل الله تعالی فرجه الشریف) به سر می‏بریم، چیست؟ اگر افرادی اعتقاد به عدالت امام جمعه نداشته باشند، آیا تکلیف شرکت در نماز جمعه از آنان ساقط می‏شود؟

ج: هرچند نماز جمعه در عصر حاضر واجب تخييرى است و حضور در آن واجب نيست، ولى با توجه به فوائد و آثار شرکت در آن، سزاوار نيست که مؤمنين خود را از برکات حضور در اين نماز به مجرد تشکيک در عدالت امام جمعه و يا عذرهاى واهى ديگر، محروم سازند.

آيا در قرآن كريم، درباره مسلمانانى كه به زبان عربى آشنايى ندارند، آمده است كه ترجمه نماز را بگويند يا خير؟ آيا صحيح است كه شخص، نماز بخواند و نداند چه مى گويد؟

چنين مطلبى در قرآن نيامده است، بلكه مراجع معظم تقليد تصريح دارند: مكلف (عرب و غيرعرب) بايد تمام ذكرهاى نماز را صحيح و به صورت عربى تلفظ كند و اگر مكلف، الفاظ عربى را نمى داند، بايد ياد بگيرد و افرادى كه قدرت يادگيرى كلمات را ندارند، بيشتر از توان يادگيرى آنها خواسته نشده و معذور مى باشند.[1]  علت عربى خواندن نماز در پرسش بعدى خواهد آمد.
    شايان ذكر است كه بين اصول عقايد و اعمال تعبدى (مانند: نماز، روزه، حج و...) فرق است، چرا كه بايد همه افراد (عرب و غيرعرب) به اصول عقايد اسلام آگاهى و فهم كامل داشته باشند، امّا در اعمال تعبدى، اين آگاهى و فهم شرط نيست; در امور تعبدى، شخص بعد از پذيرش الوهيت خدا و... با دليل و برهان، خود را موظف به بندگى مى داند و اوامر را آن گونه كه دستور داده شده انجام مى دهد.
    بنابراين، صحت نماز، منوط به دانستن معناى آن نيست و دانستن معناى آن باعث بهره مندى بيشتر از نماز و توجه به خدا مى شود و ياد گرفتن معناى نماز كه در يك صفحه كتاب خلاصه مى شود، به قدرى ساده و آسان است كه ممكن است آن را در يك ساعت، براى تمام عمر ياد گرفت.[2]
[1]. ر.ك: توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 632.
[2]. ر.ك: ناصر مكارم شيرازى و جعفر سبحانى، پرسش ها و پاسخ هاى مذهبى، ج3، ص56.

 منبع

متن سوال و پاسخ اين مرجع تقليد به اين شرح است:

سؤال :چه کنيم تا در نماز حواسمان پرت نشده و توجّه‌مان به خداي تعالي باشد؟

تیمم بدل از غسل و بدل از وضو، با هم فرقى ندارند، ولى احتیاط مستحب است در تیمم بدل از غسل، بلكه در هر تیممى، بعد از مسح پیشانى، یك بار دیگر كف دستها را به زمین بزند و پشت دستها را، با كف دست دیگر مسح كند.

«و الضّحى»، و «انشراح» در نماز بعد از حمد یک سوره حساب می‌شود و سوره «فیل» و «قریش» نیز یک سوره. و گفتن «بسم الله الرّحمن الرّحیم» در میان هر یک از این سوره‌ها واجب است. پس نمازگزار نمی‌تواند هر کدام از آنها را به تنهایى در یک رکعت نماز بخواند، بلکه بعد از خواندن  سوره حمد، اول بایستى سوره «فیل» و سپس سوره «قریش» را بخواند؛ و همین‌گونه است حال دو سوره «الضحى» و «الانشراح» که نمازگزار باید اول سوره «الضحى» و سپس سوره «انشراح» را با آن بخواند.

سئوال: هنگام وضو گرفتن، اگر احیاناً دست طوری قرار گرفت كه آب وضو به طرف آرنج سرازیر شود، اشكالی در وضو ایجاد می‌شود؟

جواب: اشكالی ندارد. (استفتائات جدید امام خمینی(ره) ج1, س18)

 کاشت ناخن در کشور رواج پیدا کرده است. کسانی که به این کار مبادرت می ورزند هرکدام دلایلی برای انجام این عمل دارند. نداشتن ناخن و زیباتر شدن آن، از جمله این دلیل است
نظر مراجع درباره کاشت ناخن مصنوعی
 برای عده ای از بانوان که در کاشتن ناخن تردید دارند، سوالاتی نظیر صحیح بودن غسل و وضو و هم چنین صحت انجام این عمل از نظر فقهی وجود دارد.
در  زیر، نظر 5 تن از مراجع عظام تقلید در این باره را بخوانید.

  آنچه با استحمام حاصل می شود طهارت ظاهری است، اما علاوه بر طهارت ظاهری، یکی دیگر از شرایط نماز، تحصیل طهارت معنوی است که تنها از راه وضو و غسل بدست می آید و اگر استفاده از آب امکان پذیر نباشد، این طهارت معنوی و باطنی بوسیله تیممی که به جای وضو و یا غسل انجام می گیرد بدست می آید. (البته باید توجه داشت که نکته بیان شده به معنای آن نیست که صد در صد تیمم اثری در پاکیزگی ظاهری ندارد.)
در این مقاله در باب وضو سه پرسش مطرح کردیم که همراه با پاسخ تقدیم شما عزیزان می کنیم:

سوال: اگر خانمی قبل از این که غسل جنابت انجام دهد، حائض شود وظیفه اش چیست؟ آیا می تواند قبل از پاک شدن از حیض غسل جنابت کند؟

امام خمینی(ره):
در حالت حیض صحّت غسل جنابت خالی از اشکال نیست.
(العروة الوثقی، 1383، ج1، ص 247، م 43، پاورقی 1)

نماز و روزه‌هاى استیجارى به ذمه‌ی فردی است  که انجام آن را پذیرفته است و آن شخص باید به مورد اجاره عمل کند. حال اگر برایش ممکن نباشد، باید موضوع را با کسى که از طرف او اجیر شده‌، در میان گذاشته و با او مصالحه نماید.
مسائل مربوط به نماز و روزه استیجاری از جمله بحثهایی است که در بخش پرسش و پاسخهای احکام بخش عمده ای را به خود اختصاص داده است ما در این مقاله به بررسی دو سوال در این مورد می پردازیم:
سوال: مدتی پیش به خاطر نیازی که داشتم، نماز و روزه استیجاری قبول کردم، اکنون قسمتی از نمازھای استیجاری من باقی مانده است و نمی‌توانم بخوانم و توانایی باز گرداندن مبلغ آن‌را هم ندارم، تکلیف من چیست؟

كسی كه نماز احتیاط بر او واجب است بعد از سلام نماز باید فوراً نیت نماز احتیاط كند و تكبیر بگوید و حمد را بخواند و به ركوع رود و دو سجده نماید پس اگر یك ركعت نماز احتیاط بر او واجب است بعد از2 سجده تشهد بخواند و سلام دهد و اگر2 ركعت نماز احتیاط بر او واجب است بعد از دو سجده، یك ركعت دیگر مثل ركعت اول به جا آورد و بعد از تشهد سلام دهد. نكته‌ایی كه قابل ذكر است آن است كه نماز احتیاط سوره و قنوت ندارد،و باید نیت آن را به زبان نیاورند و احتیاط واجب آن است كه سوره حمد و بسم الله آن را هم آهسته بگویند. (توضیح المسائل دوازده مرجع, ج1, م1215 و1216)

پرسش:

اگر فردی نیاز به غسل داشته باشد و امکان غسل نداشته باشد، به جای آن می تواندتیمم کند، ولی اگر برای وعده های بعدی نماز نیز امکان غسل نداشته باشد ولی وضو بتواند بگیرد چه باید بکند؟ در صورت بوجود آمدن امکان غسل، آیا نیاز به غسل هست یا تیمم انجام شده کافی است؟

س1_ وضوي ارتماسي به چه صورت انجام مي گيرد؟

ج ـ وضوي ارتماسي يعني انسان صورت و دستها را در آب فرو برد و به قصد وضو بيرون آورد.

مراجع تقلید، درباره حرکت های ضمن نماز می‌گویند، در صورتى که فعل کثیر (فعل کثیر عبارتست از کارى که انسان با انجام آن عرفاً از صورت نمازگزار بودن، خارج مى‌‌شود مانند پریدن، جست و خیز کردن و یا اینکه نماز گزار مرتب سر را بجنباند و ...]؛ نباشد، جایز است و نماز را باطل نمی‌کند. لذا اگر این کار، فعل کثیر شمرده شود، مثل اینکه چند متر جا به جایی داشته باشد، نماز باطل است اما اگر مثلا بخواهد آیفون را بردارد و آن نزدیک باشد که با حرکتی کوچک بتوان در را باز کرد و در عرف به آن «راه رفتن» نگویند، اشکال ندارد.

سوال: اگر شخصی چند غسل واجب به ذمّه داشته باشد؛ آیا انجام یک غسل به نیّت یکی از آن ها، کفایت از بقیه غسل ها می کند؟

امام خمینی (ره):

می تواند به نیّت همه آن ها یک غسل به جا آورد ولی اگر در میان آن ها غسل جنابت باشد و فقط همان (جنابت) را نیّت نماید کفایت از سایر غسل ها می کند.

(تحریرالوسیله، 1408هـ ق، ج1، ص 44، م 22

العروة الوثقی، ج1، ص 220 و 221 م 15)

س1_ جبيره چيست؟

ج ـچيزي كه با آن زخم و شكستگي را مي بندند و دوايي كه روي زخم و مانند آن مي گذارند جبيره ناميده مي شود.

 زنی متأهل هستم خودم خیلی به نماز اهمیت می دهم ولی همسرم کاهل نماز است، بعضی مواقع می خواند بعضی مواقع نه، هر کاری می کنم فایده ای ندارد، لطفا کمکم کنید؟

برای سه چیز بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده سهو بجا آورد:

اول: آن که در بین نماز، سهو حرف... بزند.

دوم: آن که یک سجده را فراموش کند.

سوم: آن که در نماز چهار رکعتی بعد از سجده دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت.

در نه صورت اگر در شماره رکعت های نماز چهار رکعتی شک کند باید فکر نماید، پس اگر یقین یا گمان به یک طرف شک پیدا کرد همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند وگرنه به دستورهایی که گفته می شود عمل نماید و آن نه صورت از این قرار است:

سجده و تشهدی را که انسان فراموش کرده و بعد از نماز، قضای آن را بجا می آورد باید تمام شرایط نماز؛ مانند پاک بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرطهای دیگر را داشته باشد.

اگر سجده ی تشهد را چند دفعه فراموش کند مثلا یک سجده از رکعت اول و یک سجده از رکعت دوم فراموش نماید باید بعد از نماز قضای هر دو را با سجده های سهوی که برای آنها لازم است بجا آورد و لازم نیست معین کند که قضای کدام یک از آنها است .

در هفت مورد، به جاى وضو و غسل بايد تيمم كرد:

1 - پيدا نكردن آب

2 - مشقت بيش از حد

3 - ترس از ضرر

4 - نياز به آب براى حفظ جان

5 - نياز به آب براى تطهير

6 - نداشتن آب مباح

7 - نداشتن وقت براى وضو يا غسل

هرگاه چیزی از واجبات نماز را عمداً کم یا زیاد کند اگر چه یک حرف آن باشد نماز باطل است .اگر به واسطه ندانستن مسأله، چیزی از اجزاء نماز را کم یا زیاد کند اگر آن جزء، رکن نباشد نمازش صحیح است اگر جاهل قاصر باشد، و الا به احتیاط واجب نماز  باطل است .

غسلهاى واجب هفت غسل هستند. يكى از آنها ((غسل حيض)) است.

در غسل ارتماسی باید بدن پاک باشد ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است.
غسل، در لغت به معنای شستن است و در اصطلاح به مجموعه‌ای از اراده قلبی و اجرای عملی در خصوص شستن بدن گفته می‌شود.

حکمت اصلی غسل کردن به طور کلی با این کیفیت خاص، اطاعت امر الهی است که باعث تقویت روحیه عبودیت و بندگی در فرد مسلمان شده و او از این طریق به خدای خویش نزدیک می گردد. حکمت غسل کردن فقط یک نظافت بدنی نیست: بلکه غسل، یک عمل عبادی است که با ویژگی‌های عبادی آن (مانند نیت و انجام عمل برای رضای خدا) باعث می شود که دل، متوجه خداشود. ازاین‌رو نباید آن را با یک نظافت ظاهری صرف، یکسان دانست.

سوال: لطفاً غسل‌های واجب را بیان كنید؟
غسل‌های واجب هفت تا می‌باشد: 1) غسل جنابت 2) غسل حیض 3) غسل نفاس 4) غسل استحاضه 5) غسل مس میت 6) غسل میت 7) غسلی كه به واسطه‌ی نذر و قسم و مانند اینها بر انسان واجب می‌شود.(ر.ک توضیح المسائل دوازده مرجع، ج1، ص221)

مقدار واجب پوشش برای زن در حال نماز، پوشاندن تمام بدن حتی موی سر به جز صورت (به مقداری که در وضو شسته می شود) و دست ها تا مچ و پاها تا مچ است. همچنین از ضخامت پوشش باید ساتر باشد یعنی باید به مقداری باشد که بدن و موی انسان در آن پیدا نباشد.

سئوال:

اگر انسان در هنگام وضو شك كند كه مسح را صحیح انجام داده یا نه، دوباره مسح كند وضوی او چه حكمی دارد؟

جواب: 

جای مسحی كه كشیده خشك كند و مجدداً مسح بكشد اشكالی ندارد. (ر.ک استفتائات امام خمینی(ره), ج1, س39, س52)

سوال: 

الف) خانمی هنگام نماز چادر را روی صورت خود می کشد و پوشش وی کامل می شود، امّا هنگام رکوع چنانچه کسی (شخص دیگر) از زیر نگاه کند پوشش وی کامل نیست، نمازش چه حکمی دارد؟
ب) چنانچه خودش از زیر چادر نگاه کند پوشش دست و بازو و ... وی کامل نیست و آنها را می بیند، نمازش چه حکمی دارد؟

آیا می دانید حکم روزه ی کسی که کمتر از ده روز در محل تحصیل خود می مانند چیست؟ یا از چند کیلومتری محل زندگیتان، نماز و روزه تان شکسته به حساب می آید؟ آیا محل تحصیل در حکم وطن به حساب می آید؟ اگر این سوالات و از این دست، را شما نیز دارید این مطلب را بخوانید:

 سوال : 

نماز و روزه مسافری که برای چند روزی به زادگاهش می رود چگونه است؟

پاسخ : 

در صورتی که شخص از زادگاهش اعراض نکرده باشد؛ یعنی قصد او این باشد که اگر شرایط فراهم شد برای زندگی به زادگاهش باز گردد، نماز وی هنگام سفر به زدادگاه کامل است و روزه نیز صحیح است.

اگر از زادگاهتان اعراض نموده باشید؛ یعنی قصد ندارید دیگر برای زندگی به آنجا بازگردید،‌ هنگام سفر به آنجا مانند دیگر مسافران هستید. 

منبع:tebyan.net

سوال:

اگر در نماز، مهرمون رو از دست بدیم،مثلا یکی با پا بهش بزنه و از دسترس ما دور بشه،آیا میشه روی انگشتان دست سجده کرد یا باید نماز رو بشکنیم؟
مرجع تقلید بنده،آقا خامنه ای هستند.
و سوال دیگه:چرا میگن سجده بر مهر شکسته،مکروه است؟آیا علت خاصی داره؟

جواب:

اگر در بين نماز چيزى كه بر آن سجده مى‏ كند گم شود و چيزى كه سجده بر آن صحيح است نداشته باشد در صورتی که می تواند بدون خروج از حالت نمازگزار یا بدون روگرداندن از قبله چند قدم جلو رود و به مهر یا چیزی که سجده برآن صحیح است،دسترسی بیابد باید این کار را انجام دهد اما اگر امکان دسترسی به چیزی که سجده بر آن صحیح است نداشت، چنانچه وقت وسعت دارد بايد نماز را بشكند و اگر وقت تنگ است بايد به لباسش اگر از پنبه يا كتان است‏ سجده كند و اگر ازچيز ديگرى است بر همان چيز و اگر آن هم ممكن نيست بر پشت دست و اگر آن هم نمى‏ شود به چيز معدنى مانند انگشتر عقيق سجده نمايد.(1)

نماز با مهر شکسته،کراهتش ثابت نیست.(2)

پی نوشت:
1.رساله مراجع،م1087
2.استفتا از دفتر مقام معظم رهبری در قم

پاسخ «حاج آقا محمودی» به این سوال که «کسی که بخاطر موقعیت کاری مهاجرت می کند حکم نماز و روزه اش چیست؟» «طبق نظر آيت الله العظمي سيستاني» (2:13)

بدون ترديد خداوند مكان ندارد؛ چون مكان داشتن نشانه نياز و محدوديت است و خداوند غنى مطلق است و به هيچ چيز و هيچ كس، نيازى ندارد. خداوند، در همه جا و يا همه كس و همه چيز هست:

«فَأينما تُولّوا فثَمَّ وجهُ الله»(بقره(2)، آيه 115.)؛ «به هر جهت روكنيد، آنجا روى به خدا است )در برابر خداوند قرار داريد». 

از اين مقدمه چنين نتيجه گرفته می‌شود كه »قبله« نيست كه خداوند در آن سمت قرار دارد. پس فلسفه قبله، رو كردن به سمت خدا نيست؛ چون خداوند جهت خاصى ندارد.

«ألا إنَّه بكل شى‏ء محيط»(فصلت(41)، آيه 54.)؛ «او بر همه چيز احاطه دارد». 

بنابراين فلسفه تغيير قبله را بايد در جاى ديگر جست و جو كرد. 
خداوند جهت ندارد؛ ولى ما انسان‏‌ها در زندگى و حيات مادى و معنوى خود، نيازمند جهت هستيم و قبله، تعيين كننده جهت حركت مسلمانان در طول تاريخ بوده و هست. اگر فرض كنيم كه نماز بدون قبله بود، چه اتفاقى می‌افتاد؟

هر كس به سمتى نماز می‌خواند و همين امر موجب می‌شد تا عده‏اى، جهتى را ترجيح بدهند و ديگران را نيز به آن دعوت كنند؛ مثلاً عده‏اى به مشرق، برخى به مغرب، گروهى به شمال، برخى به جنوب و... اين موضوع خود عاملى براى تفرقه و نزاع و درگيرى می‌شد؛ حال آن‌كه اكنون نماز صفوف را متحد و يكپارچه می‌كند. علاوه ‏بر اين می‌توان فلسفه‌ی قبله را در موارد زير دسته‏‌بندى كرد: 
1 - توجه به خانه توحيد و به نداگر يكتاپرستى حضرت ابراهيم(ع)؛ 
2 - توجه به زادگاه و خاست‏گاه دعوت توحيدى پيامبر(ص)؛ 
3 - توجه دادن به اولين بنا و معبد روى زمين؛ 
4 - وحدت‏‌بخشى به صفوف مسلمانان؛ 
5 - ايجاد روح جامعه‏‌پذيرى و الفت در بين مسلمانان و جوامع اسلامى؛ 
6 - ايجاد هويت مستقل فرهنگى در جامعه اسلامى. 

منبع

به گزارش صلات (ستاد اقامه نماز و احیاء زکات سازمان صداوسیما)، یکی از پرسش های کارمندان ، اداء نماز اول وقت و شرکت در مساجد و نمازخانه های محل کار و یا پاسخگویی به مراجعین ادارات و تاخیر در خواندن نماز است ، خبرنگار ما با طرح این پرسش ،نظر مراجع و علمای محترم را دریافت کرده که برای بهره برداری کاربران محترم در زیر ارائه می شود: